MAKAT DARLIĞI (ANAL STENOZ) NEDİR?
Makat darlığı nedir? Makat darlığı belirtileri, Makat darlığı nasıl genişletilir? Makat darlığı belirtileri ve daha fazlası oldukça merak konusu olan bu blog yazımızda sizinle olacaktır.
Stenoz, darlık anlamına gelen tıbbi bir kelimedir. Anüs yani makat bölgesine ait darlık tanımlanırken de Anal Stenoz olarak ifade ediyoruz. Anal Stenoz yani makatta darlık, bizi ilgilendiren kısmıyla doğuştan görülen bir rahatsızlıktır. Ancak tekrarlayan popo çatlağı (Anal Fissür) ve sonradan o bölgede gelişen sıkı yara dokusu (skatris) nedeniyle Anal Stenoz oluşabilmektedir.
- Peki, Aileler bu rahatsızlığı nasıl fark eder? Bebeklerin ne gibi şikayetleri olur?
Öncelikle bizi ilgilendiren yani pediatrik cerrahiyi ilgilendiren kısmıyla doğuştan olan Anal Stenoz durumunda çocuğun ilk günlerde kaka çıkışında gecikmeler oluşabilmektedir. Normalde yenidoğan bir bebek ilk gün %90 mekonyum (çocuğun ilk kakası) çıkışını sağlar. %10’luk bir kesim ise ikinci ya da üçüncü gün gaita çıkışı sağlar. Bu ilk üç gün gaita çıkışının olmuş olması çocuğun normal bir bağırsak düzenine ve popoya sahip olduğunu düşündürür. Ancak üçüncü gün ve sonrasında gaita çıkışı olduysa mutlaka araştırmak gerekmektedir. Burada da fiziki muayene ile çocuk doktorları şüphelenip bize gönderebiliyorlar ve bizde hegar bujileri (metal demir çubuklar) ile muayene ederek tanısını koyabiliyoruz ve sonrasında tedavisini uygulayabiliyoruz.
- Peki, Anal Stenoz’un doğuştan ortaya çıkmasının nedenleri nelerdir?
Bebeğin ilk 8 haftalık oluşum sürecinde bütün organları ve açıklıkları meydana gelirken makatın oluşma aşamasında herhangi bir sekteye uğraması nedeniyle makat tam olarak açıklığını sağlayamayıp stenotik bir yapı gösterebilir. Esasında anorektal malformasyon dediğimiz makat ve bağırsak son kısmının (rektumun) malformatik malformasyonlarının en hafif versiyonudur anal stenoz. Çoğu zaman herhangi bir ameliyat gerektirmez ancak bazen bazen bu bölgede rekonstruktif işlemler de yapılması gerekebilir.
- Peki, Ne gibi şikayetlerle geliyor çocuklar?
Kaka yapmakta zorlanma, sık sık popoda çatlak gelişmesi, kabızlık, karında şişlik, bulantı, kusma gibi şikayetler gösterebilir. Bazen bağırsak düzeni çok normal seviyelerde olan ve yumuşak kıvamda kaka yapan çocuklarda uzun süre fark edilmeyebilir de. Çocuk genelde ek gıdaya geçişte ilk kabız olma döneminde sertleşmiş kakanın dar anüsten çıkması nedeniyle şiddetli karın ağrısı, karında şişlik, bulantı gibi şikayetler ortaya çıkar.
- Peki, Tedavisi nasıl yapılmaktadır?
Tedavisinde seanslar halinde hastayı çağırarak poliklinik şartlarında makatta genişletme işlemi yapmak üzere hegar bujileri ile popo deliği genişletilir. Bu genişletme sırasında ufak tefek kanama, ağrı olabilir. Ancak zamanla popo iyileşir ve bu ağrı sancı durumları geçer bu zamana kadar artık popo genişletmeleri sırasında popodan kan gelmediğini görene kadar ve çocuğun yaşına uygun yeterli genişlik sağlanana kadar tedaviye devam edilir. Nadiren popoda web (perde yapısı) vb. gibi oluşumların olması nedeniyle cerrahi bir düzeltme de yapılabilir. Bazen dar olan makat bölgesi normal açılması gereken yerin biraz daha önünde açılmış olabilir ve bu da yine bir cerrahi müdahale gerektirmektedir. Esasında anal stenozun tedavisi çocuktan çocuğa değişebilmektedir detaylı bir fizik muayene ile buna karar verilebilmektedir.
